Maqiteva

Ky vendbanim shtrihet rreth 15 km në juglindje të Therandës dhe paraqet një vendbanim kodrinoro-malor, me sasi të konsiderueshme livadhesh e kullotash, megjithatë me sipërfaqe të kufizuar të tokës së përdorshme. Kjo zonë është e karakterizuar nga përhapja e banesave në mënyrë të shpërndarë. Fshati përbëhet nga disa lagje ku jetojnë familjet Ahmetaj, Bajselmani, Ndrecaj, Aliu, etj. Mikrotoponimet më të spikatura janë Kalaja e Kaurit, Udha e Shehrit (një rrugë që ka qenë përdorur nga njerëzit për të shkuar në Prizren për qëllime tregtare), Rrasa e Pareve, Vorret e Thaçit, Livqdhet e Karaxhës, Bjeshka e Bukoshit, Te Gurii Kuq, etj. Në pjesën lindore të fshatit, sipër fshatit, evidentohen gjurmë të një kala të lashtë, e cila është e pagjurmuar sot. Këtu është lokalizuar zona e lashtë e fshatit, e cila është akoma në shënjestër të varreve të hershme me gurë të pa gdhendur, që përcaktohen si varreza ilire. Në vendin e quajtur Rrasa e Pareve, i cili ndodhet pranë Kalasë së Kaurrit, thuhet se ekziston një thesar pasi kjo zonë tingëllon kur goditet. Historikisht, ky vendbanim është përmendur në disa dokumente: Në Librin e kujtimeve të manastirit të Shën Trinës pranë Mushtishtit, i cili daton që nga viti 1465. Me emrin Maçela përmendet në defterin kadastral të Sanxhakut të Prizrenit të vitit 1591, me 10 shtëpi dhe bazhdata. Me emrin Matiçit është e regjistruar në një hartë austriake të vitit 1689. Mendohet se udhëheqësi i Kryengritjes së Parë Serbe, Karagjorgji, ka prejardhje nga ky fshat. Për shkak të gjakmarrjes, disa familje janë larguar në Serbi. Disa mikrotoponime si Arat e Karagjorgjit, Livadhet e Karaxhës ruajnë historinë e kësaj ngjarjeje. Në fshat rrëfhet një ngjarje që i është ndodhur një barriu duke i mbajtur delet. Dy fshatarë nga Burrniku, fis i Thaçit, kanë ardhur për bukë dhe duke parë një pushkë martine në tokë, e morën. Barriu i vriti ata dy duke u përballur me një armë të ngjashme. Vendku ku ata janë varrosur njihet sot si Varret e Thaçit. Në sallnamet e Vilajetit të Kosovës të vitit 1893, 1896, dhe 1900, regjistrohet me emrin Maçotova ose Magjetova. Pas okupimit serb në vitin 1912, disa banorë u shpërngulën në Turqi, duke shkaktuar shumë ndryshime në popullsi. Ndërsa, në dekadat e fundit të shekullit XX, shumë prej tyre u zhvendosën në qytete dhe fshatra tjera të Kosovës. Shënimet statistikore për popullsinë janë si vijon: Rreth vitit 1879, ky vendbanim kishte 21 shtëpi shqiptare. Në vitin 1918, përfshirë edhe Karaçicën, ishin 43 shtëpi shqiptare me 237 banorë. Në vitin 1921, regjistrohen 43 shtëpi me 407 banorë. Në vitin 1961, evidentohen 82 shtëpi me 626 banorë (624 shqiptarë, 2 të tjerë). Në vitin 1971, numëroheshin 70 shtëpi me 678 banorë shqiptarë. Në vitin 1981, kishte 62 shtëpi me 630 banorë shqiptarë. Para luftës, ky vendbanim kishte rreth 65 shtëpi me rreth 600 banorë shqiptarë. Gjatë sulmeve serbe në vitet 1998-1999, të gjitha shtëpitë u shkatërruan përveç një shtëpie. Një dëshmor u vra dhe dy pleq u dogjën në shtëpi. Popullsia u largua më 27 shtator 1998, kur fshati u përfshin në flakë. Më vonë, fshati u digj përsëri në prill - maj 1999 dhe një pjesë e popullsisë u dërgua në Shqipëri. Zona ishte vendbanim i një brigade ushtarake me suksese të konsiderueshme.